Stoicisme

Dankzij Mark Tuitert ben ik me gaan verdiepen in het stoïcisme. Een praktische filosofie.

Al snel na het lezen van Mark zijn boek ‘DRIVE train je stoicijnse mindset’ voelde ik me aangetrokken tot deze filosofie omdat deze in tegenstelling tot veel filosofieën praktisch heel goed toepasbaar is, erg overzichtelijk maar vooral mij bevestigt in mijn manier van leven. Na dit boek kwam al snel het volgende boek ‘Hoe word je een stoicijn?’ van Massimo Pigliucci.

Gericht op wat wel kan en de zaken waar je geen invloed op hebt los te laten.

Dit wil niet zeggen dat ik als het gaat om zaken waar ik geen invloed op heb passief ben geworden maar wel op zoek ga naar wat ik er wel mee kan.

Als ik een rondje wil gaan mountainbiken doe ik niets aan het weer, dat is vrij makkelijk los te laten. Dit wil niet zeggen dat ik maar niet ga fietsen als het regent, de invloed die ik er op heb is dat ik me kan kleden naar de weersomstandigheden.

Maar wat bovenal naar voren komt, is dat ontevredenheid en ongelukkigheid veelal ontstaat omdat we op de verkeerde dingen richten.

Dat wil zeggen, we richten ons voornamelijk op ‘externe zaken’ waar we geen invloed op hebben, en niet genoeg op onze ‘interne zaken’ waar we wel invloed op hebben.

Denk hierbij aan dingen zoals onze houding, emoties, en meningen, maar ook het ontwikkelen van de juiste karaktereigenschappen.

Waar we géén invloed op hebben zijn anderen, ons lichaam, onze gezondheid, en alle materiële dingen.

Ook kijkend naar het oordeel wat ik op verschillende zaken, eigenlijk is er geen goed of slecht maar het oordeel wat ik er op heb maakt dat het voor mij goed of slecht is. Dit geldt natuurlijk voor ieder individu, je bent namelijk ook gevormd naar de waarden en normen die je van vroeger uit al meekrijgt.

Het mooie van kijken zonder oordeel is dat je de emotie die je hebt op zaken los kunt laten.

Het helpt niet om impulsief te reageren maar kijken in mezelf waar het oordeel vandaan komt en waarom ik deze emotie voel. De emotie onder controle krijgen geeft mij rust.

Het leven in het hier en nu, als je leest over het stoïcisme wordt aangegeven (mijn eigen vertaling) dat je je niet moet hechten aan alles wat vergankelijk is. Dit kan heel zwartkijkerig overkomen en vrij moeilijk aangezien je naasten ook vergankelijk zij maar als je dit positief bekijkt betekent het eigenlijk dat je moet genieten van het hier en nu, je verandert het verleden niet en wat de toekomst brengt is onzeker. Genieten van het hier en nu en het omgaan met tegenslag.

Het is zo jammer dat je achteraf spijt hebt dat je iets niet gedaan hebt terwijl de mogelijkheid er wel voor was. Pak het moment en zorg er voor dat je zo min mogelijk spijt hebt.

De stoïcijnen wisten dat alles in het leven kortstondig is. Natuurlijk niet alleen het leven zelf, maar ook geluk, succes, gezondheid en alle materiële zaken zijn van korte duur. Niets in het leven is zeker en we kunnen er vanuit gaan dat we verlies, pech en ongeluk gaan meemaken.

Op tegenslagen en ongeluk kunnen we ons echter wel voorbereiden. Enerzijds doen we dit al met materiële zaken in de vorm van verzekeringen, pensioenen, en een buffer op onze spaarrekening. Dit zijn allemaal voorbereidingen die ervoor zorgen dat, wanneer we ongeluk treffen, we niet meteen hulpbehoevend en arm worden.

De andere kant, de mentale en psychologische kant, krijgt echter doorgaans weinig training hoe om te gaan met tegenslag.

Dit houdt in dat een stoïcijn elk plan zal doornemen om te kijken wat er allemaal fout kan gaan. Ga je bijvoorbeeld op reis? Dan mis je misschien je trein, raak je je koffer kwijt, of misschien wordt de piloot ziek en stort het vliegtuig neer.

Door op deze manier alle mogelijke problemen van het plan te bekijken is de stoïcijn klaar voor elke situatie. Deze zwartkijkerij betekent dus dat geen enkele tegenslag onverwachts is, er treedt zelfs een stukje gewenning op voor de dingen die fout kunnen gaan.

De stoïcijnen noemden deze oefening de premeditatio malorum of, het overdenken van het slechte/kwade.

Ik ben net gestart met het verdiepen in het Stoicisme dus zeker niet alles gaat me makkelijk of goed af, zeker het deel om door te nemen wat er allemaal fout kan gaan. Echter door te leren wordt het steeds makkelijker om te gaan met tegenslag en te bedenken wat een andere weg kan zijn op dat moment.

Ik voel me hier erg prettig bij en een reden om me nog meer te verdiepen in het Stoïcisme

Natuurlijk is er nog veel meer maar dat komt de volgende keer.

Bron; denieuwestoa.nl, DRIVE train je stoicijnse mindset van Mark Tuitert, Hoe word je een stoicijn? van Massimo Pigliucci.

Epictetus